Hasan Çelik : Kimse tarihten intikam alamaz ama habire maval masal uydurup herkese düşman muamelesi yapmamanız için tarih öğrenin diye yapıyorum bazı paylaşımları netice itibarı ile…..
(თარგმნა Hasan Çelik-მა)
“Misak-i Milli” // “თურქეთის ეროვნული დეკლარაცია”, რომელიც შეგდა 1920 წელს ოსმალეთის პარლამენტში…
Birinci Madde: Osmanlı Devleti’nin özellikle Arap çoğunluğun yaşadığı ve 30 Ekim 1918 tarihli mütarekenin kabulünde düşman orduları işgali altında kalan kısımlarının geleceğinin, halkının serbestçe beyân edecekleri oylara uygun olarak tayin edilmesi gerekir. Sözü edilen mütareke hattının içinde ve dışında din, ırk ve ülkü birliği bakımlarından birbirlerine bağlı olan, karşılıklı saygı ve fedakârlık duyguları besleyen, ırk ve toplum ilişkileri ile çevrelerinin şartlarına saygı gösteren Osmanlı-İslam çoğunluğunun yerleşmiş bulunduğu kesimlerin tamamı, ister bir eylem ve ister bir hükümle olsun birbirlerinden ayrılamayacak bir bütündür.
მუხლი I: ოსმალეთის სახელმწიფოს განსაკუთრებით იმ ნაწილების მომავლის, რომელებშიც არაბული უმრავლესობა ცხოვრობს და 30.10.1918 თარიღის ზავის მიღებისას მტრის ჯარების დაპყრობის ქვეშ დარჩა, გარკვევა საჭიროებს მისი ხალხის თავისუფალი ნებით გამოხატვით მიცემული ხმის თანახმად. ხსენებული ზავის ხაზის შიგნით და გარეთ რწმენის, რასის და იდეის ერთიანობის მხრებიდან ერთმანერთთან კავშირში მყოფი, ურთიერთ პატივისცემით და თავგანწირვით განწყობილი, რასის და საზოგადოებრივ ურთიერტობებში გარემოს პატივისცემით განწყობილი ოსმალო – ისლამური უმრავლესობით დასახლებული ნაწილების სრული შემადგენლობა თუნდ რაიმე ქმედების თუნდ რაიმე გადაწყვეტილებით წარმოადგენს ერთმანერთისაგან განუყოფელ მთლიანობას.
İkinci Madde: Halkı özgürlüğe kavuşunca oylarıyla anavatana katılmış olan üç sancak (Kars, Ardahan ve Batum) için gerektiğinde yeniden halkın ser best oylarına müracaatı kabul ederiz.
მუხლი II: სამი სანჯაყისთვის (ყარსი, არდაჰანი, ბათუმი) , რომლის ხალხიც თავისუფლების მოპოვების შემდეგ საკუთარი ხმით შეუერთდა დედასამშობლოს, საჭიროების შემთხვევაში დავთანხმდებით (მივიღებთ ?-ჰ.ჩ.) ხელახლად იქნას მიმართული ხალხის თავისუფალი ხმებისათვის.
Üçüncü Madde: Batı Trakya’nın Türkiye ile yapılacak barışa kadar ertelenen hukukî durumunun belirlenmesi işi de, halkının özgürce beyân edeceği oylara uygun şekilde yerine getirilmelidir.
მუხლი III: დასავლეთი ტრაქეის თურქეთთან დასადებ ზავამდე გადადებული სამართლებრივი სტატუსის დადგენის საქმეც საჭიროებს მისი ხალხის თავისუფალი ხმების შესაბამისობით იქნას გადაწყვეტილი.
Dördüncü Madde: İslam hilâfeti ile saltanatın merkezi ve Osmanlı hü kümetinin başkenti olan İstanbul şehri ile Marmara Denizi’nin güvenliği her türlü saldırıya karşı dokunulmaz olmalıdır. Bu esas mahfuz kalmak şartıyla Ak deniz ve Karadeniz Boğazları’nın dünya ticaretine ve ulaşımına açılması konusunda, bizimle birlikte diğer bütün ilgili devletlerin müteffiken verecekleri karar geçerlidir.
მუხლი IV: ისლამური ხალიფატის და მართვის ცენტრი და ოსმალეთის მთავრობის დედაქალაქის ქალაქ სტამბულის და მარმარილოს ზღვის უსაფრთხოება ყოველმხრივი თავდასხმების მხრივ უნდა იყოს ხელშეუხებელი.
ამ პრინციპის დაცვის პირობით ხმელთაშუა ზღვის და შავი ზღვის სრუტეების მსოფლიო ვაჭრობის და მიმოსვლის (სატრანსპორტო ? – ჰ.ჩ.)თვის გახსნის საკითხში ჩვენთან ერთად სხვა ყველა შესაბამის სახელმწიფოსთან ერთად მიღებული გადაწყვეტილება იქნება მოქმედი.
Beşinci Madde: İtilâf Devletleri ile düşmanları ve bazı ortakları arasında yapılan antlaşmaların esasları çerçevesinde, azınlıkların hakları kom şu memleketlerdeki Müslüman ahalinin de aynı haklardan istifade etmeleri ümidi içerisinde tarafımızca benimsenip güvence altına alınacaktır.
მუხლი V: ანტანტის სახელმწიფოების და მათი მტრების და ზოგიერთი მოკავშირეების შორის დადებული ხელშეკრულებების პრინციპების ჩარჩოებში უმცირესობების უფლებების მეზობელ ქვეყნებში მუსლიმანი ხალხის იმავე უფლებებით სარგებლობის იმედით ჩვენს მიერ უნდა იქნას მიღებული და გარანტირებული.
Altıncı Madde: Millî ve iktisadî gelişmemizin imkânlarını elde etmek ve işlerin daha çağdaş ve muntazam bir yönetim ile yürütmesini başarabilmek için, her devlet gibi bizim de gelişmemizin şartlarının sağlanmasında tam bir özgürlüğe ve bağımsızlığa kavuşmamız, varlığımızın ve geleceğimizin ana ilkesidir. Bu sebeple siyasî, adlî, malî ve benzeri alanlarda gelişmemizi önleyici sınırlamalara (kapitülasyonlara) karşıyız. Belirlenecek borçlarımızın ödeme şartları da bu ilkelerle çelişmeyecektir. 28 Ocak 1336 (1920).
მუხლი VI: ნაციონალური და ეკონომიკური განვითარების შესაძლებლობების მოსაპოვებლად და საქმეების უფრო თანამედროვე და დახვეწილი მართველობით წარმოების მისაღწევად როგორც ნებისმიერ სახელმწიფოს ჩვენი განვითარების პირობების შექმნისათვის სრული თავისუფლების და დამოუკიდებლობის მოპოვება ჩვენი არსებობის და მომავლის ძირითადი პრინციპია.
აქედან გამომდინარე ჩვენ წინააღმდეგნი ვართ სასამართლო, ფინანსური და მსგავსი შეზღუდვების(კაპიტულაციებისა). დაფიქსირებული ცვენი ვალების გადახდის პირობებიც არ უნდა ეწინააღმდეგებოდეს ამ პრინციპებს. 28 იანვარი 1336 (1920)წ.